Lekcia č. 20
Лекція 20 – Lekcia 20
Мартин режім дня
Рано встаю о шестій. Добрї сі зацвічу. Потім ся мыю. Найлїпше ся чую, кідь сі дам спырху. Черям студену воду з теплов. Файнї ня то пробере до жывота. Коло пів семой выпю погар теплой воды. В лїтї пю радше щаву з овоцины або зеленины. Позад того приходить час на фрыштик. Рихтую го так 20 минут. Даколи го робить мій приятель, або брат Марко. По фрыштику – звычайно о восьмій – іду до школы на лекції. В школї єм до пів третёй пообідї. Міджітым сі дам малу десяту. Бывать то тогды, кідь мам вольну годину. Но а потім обід і курта прогулька із моїм псом. Найчастїше ходиме коло воды. Коло пятой сі роблю чай і зачінам приправу на далшый день до школы. О семій вечеря і зась прогулька зо псом. Даколи ся придадуть і мої приятелї зо своїма псами. Спати іду о десятій вечур. То быв мій ідеалный день. Такых бывать мало. Іншы днї біжать намного быстрїшым темпом.
Словослїд в речіню – Slovosled vo vete
V kurze sme sa už dozvedeli, aký je slovosled v jednoduchej vete. Zopakujme si to. Aká bude pozícia prísloviek? Sledujte, ako sa mení poradie slov podľa toho, čomu chceme dať akcent.
Схема творїня простого речіня – Schéma jednoduchej vety
Янко чітав книжку.
1 2 3
Чітав Янко книжку?
2 1 3
Янко вчера чітав книжку.
1 2 3 4
Чітав Янко вчера книжку?
3 1 2 4
Вонка днесь падать додж. або Вонка днесь падать.
1 2 3 4 1 2 3
Падать вонка
додж? абo
Падать днесь? aбо Падать?
3 1 4 3 2 3
Як ся чуєте?
1 2 3
Добрї. або Чую ся добрї.
1 3 2 1
Як ся чуєте
днесь? або Як ся днесь
чуєте?
1 2 3 4 1 2 3 4
Днесь ся чую добрї? або Чую ся добрї.
4 2 3 5 4 2 5
ЗАДАЧІ – ÚLOHY
1. Доповнийте правилу форму присловника. Doplňte spávnu formu príslovky.
а) Пане професоре Скірко, як ся днесь чуєте? Днесь ся чую
........................
б) Лїпше, як вчера? Гей,
.....................................................
Янку, твариш ся смутно. Дашто недобрї?
в) Гей, є мі
................. од жалудка. г) Але вірю, же завтра мі буде
...................
Наісто ті буде лїпше, завтра буде і вонка теплїше, як днесь.
д)
.................. ся чую, кідь світить сонце і є
..............................
е) Кідь падать додж, чую ся
.......................
2. Утворьте од придавників присловникы, потім утворьте їх компаратів і суперлатів. Utvorte od prídavných mien príslovky a potom urobte komparatív a superlatív.
а) веселый –
................................... – ................................... – .............................................
б) добрый –
................................... – ................................... – ..............................................
в) тихый –
................................... – ................................... – .............................................
г) міцный –
................................... – ................................... – ............................................
ґ) лїнивый –
................................... – ................................... – .............................................
д) лукавый –
................................... – ................................... – .............................................
е) кривый –
................................... – ................................... – .............................................
є) пышный –
................................... – ................................... – .............................................
Ключ к задачам: - Kľúč k úlohám:
3. а) добрї, б) лїпше, в) недобрї, г) лїпше, д) лїпше, теплїше, е) гірше.
4. а) веселый – весело – веселїше – найвеселїше, б) добрї – лїпше – найлїпше, в) тихо – тихше – найтихше, г) міцно – міцнїше – найміцнїше, ґ) лїниво – лїнивіше –найлїнивіше, д) лукаво – лукавіше – найлукавіше, е) криво – кривіше – найкривіше, є) пышно – пышнїше – найпышнїше.
Kurz rusínskeho jazyka je pripravovaný podľa učebnice - Доц. ПгДр. Анна Плїшкова, ПгД.
ПгДр. Кветослава Копорова: Русиньскый язык про зачаточників, Словеньска асоціація русиньскых орґанізацій – Русин і Народны новинкы, Пряшів 2011
Autor: Peter Medviď
> späť
Realizované s finančnou podporou Ministerstva zahraničných vecí a európskych záležitostí SR v rámci dotačného programu Podpora a ochrana ľudských práv a slobôd. Za obsah tohto dokumentu je výlučne zodpovedné OZ Združenie inteligencie Rusínov Slovenska.